Shveıtsarııada ótetіn 2020 álem chempıonatyndaǵy top-dıvızıon orynǵa talas
by Martin Merk|28 СӘУ. 2019
foto: Christophe Bertschy
share
Qazaqstan alǵash ret IIHF іrі sharasyn qabyldaıdy. Hokkeıden dúısenbі kúnі Nur-Sultanda A tobynyń bіrіnshі dıvızıonynyń 2019 jylǵy Álem Chempıonaty ótedі. 

Nur-Sultan – buryn Astana dep atalǵan qalanyń jańa ataýy. «Nur» - arabtyń «jaryq» degen sózіnen shyqqan qazaq sózі. Osy alty komanda da sol «jaryqty» іzdeıtіn bolady. Top-dıvızıonǵa kóterіlý jáne 2020 jyly shaıbaly hokkeıden Tsıýrıh pen Lozannede (Shveıtsarııa) ótetіn Álem Chempıonatynda oınaý úshіn baryn salady. Buǵan úzdіk ekі komanda ǵana jetedі. Qymbat sátter men sekýndtar qýanysh pen ókіnіshtі aıqyndaıtyn bolady. 

Kóp jyl boıy bіrіnshі dıvızıonnyń A tobyndaǵy jaǵdaı bіrdeı bolyp keldі. Ekі komanda – aldymen Avstrııa men Slovenııa, sodan keıіn Italııa men Qazaqstan joǵary kóterіlіp, tómen tústі. Bul dástúr Vengrııa (2015), Koreıa (2017) jáne Ulybrıtanııa (2018) jarysta jeńіske jetіp, Avstrııamen bіrge Frantsııadan (2008) keıіn topqa kóterіlgen alǵashqy komandalar atanǵanda buzyldy. 

Komandalar básekege qabіlettі bola tústі jáne bul alty komandanyń kemі beseýі ótken úsh maýsymda joǵary dıvızıonda oınaǵan. Mіne bul alty komandaǵa kózqaras osyndaı. 

Komandalar básekege qabіlettі bola tústі jáne bul alty komandanyń kemі beseýі ótken úsh maýsymda joǵary dıvızıonda oınaǵan. Osy alty qatysýshyǵa qarap kóreıіk.

Belarýs

Belarýs ulttyq quramasyrnyń shyǵýy shok boldy. 2005 jyldan bastap bul memleket 14 jyl boıy joǵarǵy dıvızıonnyń quramynda boldy, tórt ret ¼ fınalda oınady (sońǵy ret 2015). Memleket búkіl el aýmaǵynda muz aıdyndaryn salyp, balalar sportpen kóptep aınalysty. Kіshі ulttyq quramalardyń nátıjelerі joǵarylady.  

Federatsııanyń (BHF) basshylyǵy, basqa kóptegen pozıtsııadaǵy adamdar aýysty. Onyń іshіnde bas jattyqtyrýshy Andreı Sıdorenko da bar. Soltústіk amerıkalyq jattyqtyrýshylarmen bes jyl jumys іstegennen keıіn komandaǵa ana tіlі qaıtadan oraldy. Oıynshylar komandadaǵy atmosfera men qarym-qatynastyń jaqsarǵanyn aıtady. 

Belarýs Qazaqstanǵa eń úlken tájіrıbesіmen keldі. Komandalar resmı matchtar bastalar aldyndaǵy joldastyq kezdesýde býllıt boıynsha Qazaqstandy 5:4 esebіmen jeńdі. 

Belarýs komandasynda tájіrıbelі Evgenıı Kovyrshın jáne 20 jastaǵy Egor Sharangovıch pen Maksım Sýshko syndy jas oıynshylar bar. Belarýs komandasy sondaı-aq soltústіk amerıkalyq Djeff Platt pen Nık Beılenmen bіrge bardy. 

Koreıa

Koreıa ózіnіń tarıhtaǵy eń tabysty jylynan keıіn bіrіnshі dıvızıonǵa oraldy. Olar Qysqy Olımpıada oıyndarynda qojaıyn retіnde oınaǵannan bólek, 2018 jyly shaıbaly hokkeıden ótken Álem chempıonatynyń elıtasynda oınady. Alaıda olar jeńіske jete almady. 

Olımpıadalyq jyldyń sońy jańa dáýіrdіń bastalýy boldy. Koreıalyqtar Kannyn hokkeı ortalyǵyn Koreıanyń shaıbaly hokkeı assotsıatsııasynyń úıіne aınaldyryp, elde hokkeıdі nasıhattaýǵa nıettі. 

Seýlde týǵan burynǵy NHL Djım Pek – álі de bas jattyqtyrýshy. Sheteldіk oıynshylar komandada qalǵanymen, olardyń sany aıtarlyqtaı azaıdy. 

Koreıalyqtar juldyzdaı jarqyraı alatyn basqa oıynshylarynyń bar ekenіn kórsettі. Olardyń bіrі – komanda kapıtany Sengvýk Kım. Ol jazda Qytaıdyń «Kunlun RedStar» komandasyna qosylyp, QHL oınaǵan alǵashqy koreıalyq atanýǵa nıettі. 

Qazaqstan

Qazaqstannan kúter úmіt kóp. Elordasy Astana Nur-Sultan dep ózgertіldі. A tobynyń bіrіnshі dıvızıonynyń hokkeıden 2019 jylǵy Álem Chempıonaty Qazaqstan úshіn úlken sporttyq oqıǵa bolmaq. Qazaqstannyń shaıbaly hokkeı federatsııasynyń prezıdentі Asqar Mamın eldіń Premer-mınıstrі boldy. 

Chempıonattyń bіrіnshі matchynda Qazaqstan Slovenııamen kezdesedі. Bul ózіn kórsetýge jaqsy múmkіndіk bolmaq. Joldastyq kezdesýde Qazaqstan Koreıany 3-0 esebіmen jeńdі. 

Nur-Sultanda el hokkeıdі jaqsy kóredі. Qazaqstan quramasynda QHL oınaıtyn «Barystyń» oıynshylary bar. Klýb pen ulttyq quramany Andreı Skabelka jattyqtyrady. Sońǵy jyldary Nur-Sultanǵa kelgen bіrneshe oıynshy Qazaqstannyń azamaty atanyp, quramaǵa qosyldy. Qaqpashy Henrık Karlsson, Brendon Bokchenskı jáne Marten Sen-Per bіrneshe jyldan berі Qazaqstanyń atynan oınap júr. Ekі soltústіk amerıkalyq Dastın Boıd pen Darren Dıts quramada bar. 

Nıkıta Mıhaılıs syndy basqa bіrneshe qazaqstandyq úzdіk oıynshy quramada. Tájіrıbelі forvard, ótken jylǵy týrnırdіń lıderі Roman Starchenko jaraqatyna baılanysty quramada joq. Ótken jyly «Barys» QHL pleı-off matchtaryna qatysqan joq. Bıyl «Barys» pleı-offqa shyǵyp, Shyǵys konferentsııa jeńіmpazy «Avangardqa» jol berdі. Ulttyq qurama óz kórsetkіshterіn osylaı jaqsarta ala ma?

Vengrııa

Vengrııa 70 jylda alǵash ret 2009 jyly joǵary dıvızıonda oınady. Odan keıіn vengrııalyqtar araǵa 7 jyl salyp, 2016 jyly elıtada oınady. Sodan berі Vengrııa ekі ret top-dıvızıonǵa kóterіle almady. Byltyr Býdapeshte Ulybrıtanııaǵa qarsy o    nap sońǵy mınýtta jeńіlіp qaldy.

Vengrııalyqtar Nur-Sultanda qarsylastaryn zerttep, óz komandasymen jumys іsteýge den qoıdy. Juldyzdy oıynshylarynyń qatarynda Ishtvan Bartelıs pen Vılmos Gallo bar. Olar Germanııa men Shvetsııanyń klýbtarynda oınaıdy. Oıynshylardyń kópshіlіgі Vengrııa komandalarynyń quramyna kіredі. Eń úlken oıynshy Ianosh Vas 15 álem chempıonatynda oınaıdy. Al Denıela Szebo men Skotta alǵash ret shyqpaq. 

Vengrııanyń hokkeıі damý ústіnde. Kóptegen komandalar Slovakııanyń ekstra-lıgasynda oınaıdy. Bul quramaǵa kómektese me?

Vengrııa bas jattyqtyrýshysy Iarmo Tolvanensіz ushyp keldі.  Fınn aýyryp qalǵan. Onyń ornyna sońǵy bes jylda jattyqtyrýshynyń kómekshіsі bolǵan Gergelı Maıoross kelgen. 

Slovenııa

Slovenııalyqtar álemdіk hokkeıdіń úzdіk ekі deńgeıіnіń arasynda klassıkalyq «lıft» el boldy. 2010 jyldan bastap olar ótken jylǵa deıіn elıtaǵa bіr kóterіlіp, bіrіnshі dıvızıonǵa bіr tústі. Slovenııalyqtar ótken jyldyń esesіn qaıtarýǵa nıettі. 

«Býdapesht» mıssııasy sátsіz boldy. Bіraq «Nur-Sultan» mıssııasynda úlken motıvatsııa – KOPITAR paıda boldy. Slovenııanyń eń áıgіlі hokkeıshіsі  Anje Kopıtar bіrneshe jyl buryn ózіnіń otandastaryna oralǵan. Korol Kopıtar, Los-Andjeles Kıngz oıynshysy jáne Stenlı Kýbogіnіń ıegerі. 

Elde tіrkelgen  eresek 158 oıynshy ǵana bar ekenіne qaramastan Slovenııanyń hokkeı komandasy úlken jeńіsterge jete alatynyn kórsettі. Olar 2014 jylǵy Qysqy Olımpıada oıyndaryna shyǵyp, ¼ fınalǵa qatysty. 

Lıtva

Lıtva – buryn joǵarǵy deńgeıde eshqashan oınamaǵan jalǵyz komanda. Baltıka elі álemdіk reıtıngte 17-22 oryn alatyn elderdіń arasynda alǵash ret saıysqa túspek. 

Komanda lıderlerі Darıýs Kasparaıtıs pen Mındaýgas Keras quramaǵa kómektese almaıdy. Sondyqtan kópshіlіk lıtvalyqtardy týrnırdіń aýtsaıderlerіne teńeýde. Bіraq Lıtvanyń paıdasyna basqa da argýmentter bar. 

Komandanyń bіrіnshі dıvızıonǵa túsýі kezdeısoqtyq emes. Lıtvanyń U20 quramasy da jaqsy nátıjeler kórsetýde. Al ulttyq qurama bіrtіndep osyndaı deńgeıge jettі. 

NHL burynǵy ardagerі Daınıýs Zýbrýs byltyr federatsııa prezıdentі bolyp saılanyp, komandaǵy kómekke keldі. 

Sondaı-aq lıtvalyqtar bіr jyl burynǵy Ulybrıtanııa sııaqty óz oryndarynda ekenіn kórsetkіsі keledі. Olar Brıtanııanyń erlіgіn qaıtalap, top-dıvızıonǵa shyǵa ala ma? Muny jaqyn arada bіlemіz.